Wat zeggen de studies over dit onderwerp:
Onderzoek naar glucosamine en chondroïtine heeft uiteenlopende resultaten opgeleverd wat betreft hun werkzaamheid, vooral voor het beheersen van gewrichtspijn en artrose. Hieronder volgt een samenvatting van de algemene bevindingen uit de wetenschappelijke literatuur.
Werking bij matige tot ernstige artrose: Sommige studies, waaronder de GAIT-studie (2006), tonen aan dat de combinatie van glucosamine en chondroïtine gunstig kan zijn voor mensen met matige tot ernstige artrose. Deze combinatie bleek effectiever voor deze groep dan voor personen met lichte vormen van artrose.
Vergelijkbare werking als NSAID’s: Een andere studie, de MOVES Trial (2016), wees uit dat de combinatie glucosamine/chondroïtine even effectief is als celecoxib (een niet-steroïdaal ontstekingsremmer) bij het verlichten van pijn bij patiënten met matige tot ernstige artrose, maar zonder de bijbehorende bijwerkingen van NSAID’s.
Weinig effect bij milde pijn: Verschillende studies en meta-analyses, zoals die van Wandel et al. (2010) in het BMJ, tonen aan dat glucosamine en chondroïtine, afzonderlijk of gecombineerd, geen statistisch significant effect hebben op het verminderen van pijn bij mensen met milde artrose. Dit suggereert dat deze stoffen niet voor alle patiënten effectief zijn.
Beperkte invloed op kraakbeenverlies: Wat kraakbeenbescherming betreft, tonen meerdere onderzoeken – waaronder dat van Sawitzke et al. (2010) – dat glucosamine en chondroïtine geen duidelijk vertraagd verlies van kraakbeen laten zien. Hoewel sommige mensen symptomatische verbetering melden, blijft het bewijs voor echte structurele bescherming beperkt.
Over het algemeen goed verdragen: Glucosamine en chondroïtine worden meestal goed verdragen en veroorzaken zelden bijwerkingen. Daardoor worden ze vaak beschouwd als veilige alternatieven voor NSAID’s, zeker voor langdurig gebruik met een lager risico op neveneffecten.
Glucosamine: Dit is een verbinding die het lichaam gebruikt om glycosaminoglycanen te produceren, belangrijke bouwstenen van kraakbeen. De theorie is dat suppletie kan helpen om verliezen door slijtage te compenseren.
Chondroïtine: Deze stof helpt water vasthouden in het kraakbeenweefsel, wat zorgt voor flexibiliteit en weerstand. Suppletie zou mogelijk de afbraak van kraakbeen vertragen.
Subjectieve respons: Hoewel statistisch bewijs vaak beperkt is, melden sommige patiënten een subjectieve vermindering van gewrichtsklachten. Dit kan te maken hebben met placebo-effecten of individuele variaties in respons.
Verschillen in formuleringen: Resultaten kunnen variëren door verschillen in doseringen en gebruikte vormen van glucosamine. Zo lijkt glucosaminesulfaat effectiever dan glucosaminehydrochloride.
Sommige medische organisaties, zoals het American College of Rheumatology, blijven voorzichtig in het algemeen aanbevelen van glucosamine en chondroïtine vanwege de wisselende bewijsvoering. Wel erkennen ze dat deze supplementen overwogen kunnen worden door patiënten die alternatieven zoeken voor NSAID’s, vooral bij matige tot ernstige artrose.
Samengevat tonen studies naar glucosamine en chondroïtine gemengde resultaten. De werking lijkt duidelijker aanwezig bij mensen met matige tot ernstige artrose en de supplementen worden goed verdragen. Voor mensen met milde klachten of wie zoekt naar preventieve kraakbeenbescherming zijn de resultaten minder overtuigend. Glucosamine- en chondroïtinesupplementen kunnen nuttig zijn in bepaalde gevallen, maar effect is niet gegarandeerd voor iedereen.
Voorbeelden van studies over het onderwerp:
Hieronder volgen enkele belangrijke wetenschappelijke publicaties die de werkzaamheid van glucosamine en chondroïtine hebben onderzocht, vooral bij gewrichtsgezondheid en artrose. Ze zijn afkomstig uit erkende vakbladen en gebaseerd op gecontroleerde klinische onderzoeken.
Volledige referentie: Clegg, D.O., Reda, D.J., Harris, C.L., Klein, M.A., O'Dell, J.R., Hooper, M.M., ... & Moskowitz, R.W. (2006). Glucosamine, chondroitin sulfate, and the two in combination for painful knee osteoarthritis. New England Journal of Medicine, 354(8), 795-808.
Samenvatting: Deze grootschalige studie bij 1.583 patiënten met knieartrose toonde een significante verbetering aan bij personen met matige tot ernstige artrose die de combinatie namen. Voor patiënten met mildere pijn waren de resultaten minder overtuigend.
Conclusie: De combinatie kan gunstige effecten hebben voor mensen met matige tot ernstige artrose.
Volledige referentie: Wandel, S., Jüni, P., Tendal, B., Nüesch, E., Villiger, P.M., Welton, N.J., ... & Egger, M. (2010). Effects of glucosamine, chondroitin, or placebo in patients with osteoarthritis of hip or knee: network meta-analysis. BMJ, 341, c4675.
Samenvatting: Deze meta-analyse van 10 studies met meer dan 3.800 patiënten concludeerde dat glucosamine en chondroïtine geen klinisch significant effect hadden op pijn of kraakbeenverlies in vergelijking met placebo.
Conclusie: De werkzaamheid blijft beperkt volgens deze analyse.
Volledige referentie: Hochberg, M.C., Chevalier, X., Henrotin, Y., Hunter, D.J., Uebelhart, D., Bard, H., & Cremers, S. (2016). Symptom-modifying effects of glucosamine and chondroitin sulfate in knee osteoarthritis: the MOVES trial. Osteoarthritis and Cartilage, 24(1), 8-14.
Samenvatting: Bij 606 patiënten met matige tot ernstige artrose was de combinatie even effectief als celecoxib na zes maanden behandeling.
Conclusie: Een potentieel alternatief voor NSAID’s bij patiënten die bijwerkingen willen vermijden.
Volledige referentie: Sawitzke, A.D., Shi, H., Finco, M.F., Dunlop, D.D., Bingham, C.O., Harris, C.L., ... & Clegg, D.O. (2010). The effect of glucosamine and/or chondroitin sulfate on the progression of knee osteoarthritis. Arthritis & Rheumatology, 62(10), 3168-3177.
Samenvatting: Deze studie onderzocht gedurende twee jaar de invloed op kraakbeenstructuur en artroseprogressie. Er werd geen significante vertraging van kraakbeenverlies vastgesteld, al rapporteerden sommige patiënten een subjectieve verbetering.
Conclusie: Beperk bewijs voor structurele bescherming, maar mogelijke symptomatische verlichting.
Volledige referentie: Bruyère, O., Altman, R.D., Reginster, J.Y. (2008). Efficacy and safety of glucosamine sulfate and chondroitin sulfate in the treatment of osteoarthritis. Annals of the Rheumatic Diseases, 67(5), 637-644.
Samenvatting: Bij 200 patiënten verbeterden pijn en gewrichtsfunctie significant na zes maanden behandeling met de combinatie in vergelijking met placebo.
Conclusie: Ondersteunt de werkzaamheid van glucosaminesulfaat en chondroïtinesulfaat bij knieartrose.